بسیاری از بزرگسالانی که درگیر وسواس های عجیب و غریب هستند اعتراف می کنند که در جوانی افکار وسواسی در آنها ایجاد شده و هرگز به دنبال درمان نبوده اند! وسواس عمدتاً ریشه ژنتیکی دارد، اما عوامل دیگری نیز می توانند باعث OCD در نوجوانان شوند.
به گزارش ارنا، بیماری افسردگی معمولا با افکار تکراری شروع می شود. شستن مکرر دست ها و وسایل ضروری نیست. حتی نمی توانم فکر کنم که کار درستی انجام داده ام یا نه، یا حتی در قبال اتفاقات ناخوشایند احساس مسئولیت کنم! وسواس پدیده عجیبی است.
ممکن است سردرد از سنین پایین شروع شود و باعث اضطراب و استرس زیادی در جوان شود. آمارها نشان می دهد که از هر صد جوان، یک نفر از اختلالات روانی رنج می برد. این عدد شوخی نیست و میلیون ها کودک از اختلالات روانی رنج می برند.
تحقیقات نشان می دهد که اختلال وسواس جبری ریشه ژنتیکی دارد و یا حتی رویدادهای استرس زا می تواند یک عامل خطر برای نوجوانان مستعد اختلال وسواس فکری باشد. نوجوانانی که آسیب دیده اند ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه پس از حادثه شوند که ممکن است با وسواس فکری و عملی اشتباه گرفته شود. افکار ناخواسته و مقاوم ناشی از ضربه ممکن است باعث ایجاد رفتارهای وسواسی و اجباری در نوجوانان شود.
«حسین ابراهیمی مقدم» روانشناس و استاد دانشگاه بالیایی در این باره می گوید: می توان گفت وسواس در نقطه تعریف، فکری است که مدام در سر تکرار می شود. این افکار وقت گیر هستند و استرس زیادی به فرد وارد می کنند و باعث اضطراب و ناراحتی شدید می شوند.
شبهات فراوان، هوشیاری در مورد میکروب، بیماری یا حتی مرگ، ترس شدید در صورت وقوع حوادث منفی یا انجام یک عمل اشتباه، هوشیاری در صورت ناقص یا نادرست بودن چیزها، افکار یا تصاویر ناخوشایند و ناخواسته. آسیب رساندن به خود یا دیگران. افکار یا تصاویر مقاوم و ناخواسته جنسی، هوشیاری در مورد توهین به خدا، هوشیاری در انجام اعمالی که به دیگران آسیب می رساند (مانند رانندگی ماشین)، افکار ناخواسته در مورد خودکشی، یک حس مسئولیت وقایع جاری بدون علائم اختلال وسواس فکری اجباری در نوجوانان به حساب می آید.
اولین مراجعه به روانپزشک یا روانشناس چه زمانی است؟
تشخیص وسواس در نوجوانان دارای چندین مرحله است و باید توسط متخصص آموزش دیده مانند روانپزشک یا روانشناس انجام شود. وی می گوید: پرسشنامه های گزارش دهی والدین و مصاحبه های شخصی بهترین راه برای تشخیص تلقی می شود.
این معلم دانشگاه می گوید: یک متخصص آموزش دیده می تواند با یک نوجوان درباره احساسات، افکار، علائم و الگوهای رفتاری او صحبت کند. هدف از شناسایی هر گونه وسواس یا اجباری خاص است.
روانشناس در ابتدا سعی می کند علت اصلی OCD را بیابد. در صورت لزوم روانشناس فرد را به روانپزشک ارجاع می دهد. اگر این روند تکمیل شود و کودک معیارهای OCD را داشته باشد، روند درمان و بهبودی برای او آغاز می شود.
آیا این بیماری ژنتیکی است؟
اگرچه در همه بیماری های روانی رگه های ژنتیکی وجود دارد، اما به گفته ابراهیمی مقدم، محیط نیز نقش مهمی در ایجاد وسواس در نوجوانان دارد.
وی می گوید: این نوع تربیت خانواده می تواند باعث شود کودک به مرور اصرار و اجبار را یاد بگیرد. اگر کودکان مشاهده کنند که اعضای خانواده و دیگران رفتارهای وسواس گونه خود را نشان می دهند، ممکن است به این الگوهای رفتاری نیز پایبند باشند. در نتیجه قرار گرفتن در معرض محرک های محیطی می تواند در ایجاد OCD نقش داشته باشد.
وی ادامه می دهد: البته عوامل بیولوژیکی مانند کاهش ترشح هورمون های رشد، آسیب مغزی قبلی و برخی مشکلات عصبی باعث ایجاد وسواس در نوجوانان می شود.
نگاهی به وسواس چرخه ای بیندازید
بسیاری از خانواده ها تصور می کنند که تنها در صورتی که فرد جوان علائمی مانند شستن مکرر و ترک شستن را نشان دهد، علائم وسواس را نشان می دهد، اما به گفته این متخصص روانشناسی بالی، تمام افکار تکراری که باعث اضطراب می شوند از علائم وسواس هستند. اختلال است.
این روانشناس ادامه می دهد، اگرچه علائم و عوامل وسواس در افراد متفاوت است، اما اکثر افراد چرخه یکسانی دارند. در ابتدا، ذهن درگیر یک فکر، ترس یا نظارت می شود، گویی دستان شما نجس است. این موضوع باعث تشویش و اضطراب می شود.
در این صورت بلافاصله از یک الگوی اجباری برای کاهش اضطراب و اضطراب خود استفاده می کنید، مانند چندین بار شستن و شستشوی دست ها و قدم زدن اجباری باعث تسکین و رهایی موقت از اضطراب می شود، اما وسواس و اضطراب دوباره برمی گردد و چرخه را شروع می کند. ابراهیمی مقدم می گوید: فرد وسواسی به تدریج یاد می گیرد که با استفاده از مکانیسم های دفاعی از میزان اضطراب خود بکاهد.
آموزش نقش آفرینی
متأسفانه در برخی موارد پدران و مادران کمال گرا هستند که از فرزندان خود توقع بیش از حد دارند و به تدریج باعث ایجاد وسواس در فرزندان می شوند. اگرچه رفتارهای وسواسی-اجباری و رفتارهای غیرارادی اغلب با یکدیگر سازگار هستند، اما در برخی موارد، رفتارهای غیرارادی مترادف با اضطراب نیستند. البته باید به وسواس فکری و عملی توجه کرد که باعث می شود کودک به شدت احساس انزوا کند، بنابراین مهم است که خانواده و دوستان برای حمایت از کودک دور هم جمع شوند.
فرزندتان را جدی بگیرید
وقتی کلمه وسواسی است، هیچکس حتی فکر نمی کند که کودک دچار اختلال وسواس فکری است. به گفته ابراهیمی مقدم یکی از نشانه های وسواس در کودکان این است که بچه ها شروع به جمع آوری وسایل می کنند.
این سرعت ها به کودک کمک می کند تا با اضطراب کنار بیاید. بسیاری از فعالیت ها مانند مرتب کردن بیش از حد، قرار دادن رنگ ها در کنار یکدیگر یا توجه بیش از حد والدین می تواند از نشانه های اختلال وسواس فکری در کودک باشد و تکرار این فعالیت ها باعث ایجاد مشکلاتی در سلامتی و تأثیر بر طرز فکر کودک می شود.
وی ادامه می دهد: روانپزشک کودک یا سایر متخصصان سلامت روان می توانند وسواس را تشخیص دهند. او سلامت روان کودک را ارزیابی می کند. برای تشخیص OCD، کودک باید وسواس های مداوم، شدید و مخرب داشته باشد. و این اقدامات به زندگی روزمره کودک شما آسیب می رساند.
آمار اعتیاد نوجوانان
به گفته ابراهیمی مقدم، وسواس در کودکان اغلب بین 7 تا 12 سالگی شروع می شود. در واقع، بیش از نیمی از بزرگسالان مبتلا به این اختلال گزارش کرده اند که علائم آنها از دوران کودکی شروع شده است. جالب است بدانید که این اختلال در دوران کودکی در پسران بیشتر از دختران دیده می شود، اما در سنین نوجوانی میزان ابتلا به این بیماری در زنان اندکی بیشتر از مردان است.