آینده آتش بس در سه سناریو

سرانجام در ساعت 7 صبح به وقت محلی، آتش بس میان حماس و اسرائیل پس از نبردهای متعدد روز گذشته اجرایی شد. با این حال، آینده این آتش بس را می توان در چند سناریو مشاهده کرد:

اولاً، آتش بس باید از سوی هر دو طرف به خوبی رعایت و احترام شود. یعنی هنگام تبادل اسرا از هر دو طرف، کمک های بشردوستانه نه تنها به جنوب غزه، بلکه به شمال نیز ارسال شود.

دوم، آتش بس باید تمدید شود. اگر فشارهای بین المللی به نتیجه برسد، یا اگر حماس با آزادی بیش از 237 زندانی موافقت کند، ممکن است این احتمال وجود داشته باشد که آتش بس نه تنها پابرجا بماند، بلکه حتی از چهار روز اول تا سه هفته نیز ادامه یابد.

سوم، آتش بس باید شکسته شود. تحلیلگران می گویند اسرائیل انگیزه بیشتری نسبت به حماس برای شکستن آن دارد. زیرا نتانیاهو نتوانست به هیچ یک از اهداف راهبردی که در ابتدای عملیات نظامی مدعی بود دست یابد. او نتوانست هیچ یک از مقامات ارشد حماس را بکشد. نتوانست حماس را در غزه نابود کند و در نهایت نتوانست تونل ها را نابود کند.

پس از هفت هفته جنگ و بمباران غزه، مردم این سرزمین از اولین آتش بس استقبال کردند. با این حال، گزارش ها حاکی از آن است که غزه پنجشنبه شب قبل از آتش بس شب سختی را پشت سر گذاشته است. زیرا از زمین، هوا و دریا بمباران شد. «مرسیها گادزو» و «عدنا محمد» در گزارش ۲۴ نوامبر الجزیره نوشتند که در اولین تبادل ۳۹ فلسطینی در زندان‌های اسرائیل و ۱۳ اسیر اسرائیلی در غزه آزاد می‌شوند و خودروهای کمک‌رسانی وارد غزه می‌شوند. روزی که آتش بس برقرار شد

«عروبه جمال» نیز در 24 نوامبر در خبر الجزیره نوشت که آتش بس روز جمعه (دیروز) ساعت 7 صبح به وقت محلی اجرا شد. این اولین توقف برای افرادی است که 7 هفته است بمباران شده اند و البته می توانند «نفس بکشند». این وقفه 4 روزه با آزادی 50 زن و کودک اسرائیلی در اسارت در ازای آزادی 150 زن و کودک فلسطینی در اسارت آغاز شد.

در طول این هفت هفته، حدود 15000 فلسطینی از جمله 6000 کودک کشته شدند. آنچه در حال رخ دادن است این است که تعداد زیادی از شهروندان ساکن در جنوب غزه که مجبور به نقل مکان به شمال شده اند، در حال بازگشت به کشور خود هستند. مقامات اسرائیلی اعلام کرده اند که این آتش بس هرگز به معنای پایان جنگ نخواهد بود. آروبا جمال معتقد است که چندین سناریو برای این آتش بس وجود دارد:

اولاً، این آتش بس از سوی هر دو طرف به خوبی رعایت شده و مورد احترام است. ابوحمیل، استاد دانشگاه بیرزیت در کرانه باختری اشغالی، می گوید در حالی که زندانیان از هر دو طرف مبادله می شوند، کمک های بشردوستانه نه تنها به جنوب غزه، بلکه به شمال غزه نیز می رسد.

سامی حمدی، مدیر عامل اینترنشنال اینترست، یک شرکت ریسک سیاسی متمرکز بر خاورمیانه، گفت: «در حالی که از کمک های بشردوستانه استقبال می شود، آتش بس این سوال را مطرح می کند که با شمال غزه چه باید کرد. زیرا تا حد زیادی از فلسطینی ها خالی است.

حمدی به الجزیره گفت: صداهای بلندی شنیده می شود که از این خانواده های فلسطینی می خواهند که به شمال غزه بازگردند تا از تلاش اسرائیل برای پاکسازی قومی جلوگیری کنند. حمیل همچنین به الجزیره گفت: با این وجود، توقف درگیری‌ها برای بسیاری از فلسطینی‌ها راه نجاتی خواهد بود و فرصتی برای آنها برای نفس کشیدن و «بیرون کشیدن مردم از زیر آوار» خواهد بود.

به گفته این تحلیلگر، بازگشت زندانیان در اسرائیل می تواند یک پیروزی کوچک برای بنیامین نتانیاهو باشد که از زمان دستگیری با فشار فزاینده ای از سوی خانواده هایشان مواجه شده است. حمدی گفت که این فشار بین المللی، علاوه بر فشار خانواده، بود که نخست وزیر اسرائیل را مجبور کرد پس از هفته ها رد قراردادهای مشابه، آتش بس را بپذیرد. فشار بین المللی نقش تعیین کننده ای برای هر دو طرف برای حفظ رژیم آتش بس خواهد داشت.

دوم، آتش بس باید تمدید شود. اگر فشارهای بین‌المللی به نتیجه برسد، یا اگر حماس با آزادی بیش از 237 اسیر موافقت کند، ممکن است این فرصت وجود داشته باشد که آتش‌بس نه تنها ادامه یابد، بلکه فراتر از چهار روز اول تا حدود سه هفته ادامه یابد.

هامایل می گوید که هر دو طرف می توانند از این آرامش طولانی در جنگ برای بهبودی، سازماندهی مجدد نیروهای خود و جمع آوری اطلاعات برای مرحله بعدی جنگ استفاده کنند. اسرائیل نیز ممکن است از این وقفه برای حل مسئله تونل های حماس استفاده کند. هامایل گفت که اگرچه اسرائیل قصدی برای پایان دادن به جنگ ابراز نکرده است، اما ممکن است مکث طولانی تری را ترجیح دهد. زیرا جنگ اقتصاد این رژیم را نابود می کند و گردشگری آن را تحت تاثیر قرار می دهد.

این تحلیلگر خاطرنشان می کند که همزمان با سرد شدن جبهه غزه، اسرائیل ممکن است حملات خود را به کرانه باختری اشغالی افزایش دهد. از 7 اکتبر تاکنون بیش از 226 نفر در کرانه باختری کشته و بیش از 2750 نفر زخمی شده اند.

سوم، آتش بس باید شکسته شود. تحلیلگران می گویند اسرائیل انگیزه بیشتری برای شکستن آن نسبت به حماس دارد. حمیل گفت که حماس نمی خواهد اعتماد خود را در مقابل میانجی ها از دست بدهد. از سوی دیگر، وضعیت جمعیت غیرنظامی فلسطین بسیار وخیم است که این گروه در معرض خطر مهلت نگرفتن از جنگ باشد. حمدی افزود: نکته اینجاست که نتانیاهو نتوانست به هیچ یک از اهداف راهبردی که در ابتدای عملیات نظامی مدعی شده بود دست یابد.

به گفته حمدی، نتانیاهو نتوانست هیچ یک از مقامات بلندپایه حماس را بکشد، او نتوانست حماس را در غزه نابود کند و نتوانست تونل ها را تخریب کند.

با این حال، حماس و متحدانش شکستن آتش بس توسط اسرائیل را آسان نمی بینند. زیرا در این صورت انتظار می رود این گروه و متحدانش در پاسخ به اسرائیل حملات موشکی را انجام دهند و احتمال افزایش تدریجی تنش در چند جبهه جنگ وجود دارد. وی افزود: اگر حماس آتش بس را نقض کند، نه تنها با خشم غرب مواجه خواهد شد، بلکه تجاوزات اسرائیل را هم از هوا و هم از زمین تشدید خواهد کرد.

آیا ممکن است سناریوی دیگری وجود داشته باشد؟ آیا می توانیم راهی برای پایان دادن به جنگ پیدا کنیم؟ حمدی معتقد است که در میان مقامات اسرائیلی، از جمله متحدان نتانیاهو، نگرانی وجود دارد که “این تبادل گروگان اساساً تلاشی برای کشاندن اسرائیل به آتش بس دائمی تر است.” وی افزود: نتانیاهو تضمین کرده است که عملیات نظامی ادامه خواهد داشت. یواو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل روز پنجشنبه گفت که جنگ حداقل دو ماه دیگر پس از پایان آتش بس ادامه خواهد داشت.

با این حال، فشار بین المللی برای آتش بس در حال افزایش است. این نظر اکثریت در نشست هفته گذشته بریکس بود. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز خواستار آتش بس بشردوستانه شد. حمیل گفت که آتش بس فرصت هایی را برای روابط دیپلماتیک بیشتر و راه حل هایی برای پایان احتمالی درگیری خونین و تلخی که جهان را فرا گرفته است باز می کند.

حمزه ابراهیم، ​​یکی از ساکنان اردوگاه آوارگان نصیرت در مرکز غزه، گفت که فلسطینی ها از توقف درگیری ها هم خوشحال و هم ناراحت هستند. وی افزود: «این آتش‌بس مایه خوشحالی است. چون فرصت آرامش و استراحت از جنگ را می دهد و فشار بر مردم کم می شود. اما مایه غم و اندوه نیز هست. چون کابوس باز خواهد گشت.

می گوید 4 روز مثل برق می گذرد. بازسازی غزه سال ها طول می کشد. مردمی که همه چیزشان را از دست داده اند کجا باید بروند؟ چگونه باید زندگی خود را از صفر بسازند؟ به گفته گادزو محمد، در حالی که آتش بس در نوار غزه ادامه دارد، نیروهای اسرائیلی به عملیات زمینی خود در کرانه باختری اشغالی ادامه می دهند. انجمن اسرای فلسطینی می گوید یک فلسطینی 22 ساله در حمله زمینی در اریحا جان باخت. چند فلسطینی دیگر نیز در شهر طارقومیه در غرب الخلیل دستگیر شدند.

الجزیره در بخشی دیگر از گزارش خود افزود: محمد الخلیفی مذاکره کننده ارشد قطر در پاسخ به سوالی درباره وضعیت فعالیت های مسلحانه بر اساس توافق آتش بس گفت: هیچ حمله ای صورت نخواهد گرفت. «هیچ جنبش نظامی، توسعه طلبی و هیچ چیز وجود ندارد. حماس اعلام کرده است که اسرائیل موافقت کرده است که تردد هوایی بر فراز شمال غزه را از ساعت 10 صبح تا 16 بعد از ظهر به وقت محلی و بر فراز جنوب غزه در طول دوره آتش بس متوقف کند.

این گروه گفت که اسرائیل موافقت کرده است که در غزه یورش یا دستگیری انجام ندهد و مردم می توانند آزادانه از طریق جاده صلاح الدین تردد کنند. حماس همچنین گفت که شاخه مسلح آن و سایر “گروه های فلسطینی” با اجرایی شدن آتش بس، “همه فعالیت های نظامی” خود را متوقف خواهند کرد.

اجساد تازه پیدا شده

یوسف مسعود و دانیل ویکتور در 23 نوامبر در نیویورک تایمز نوشتند که در خان یونس، 111 جسد پیچیده شده در کیسه های آبی روشن روز چهارشنبه در پشت یک کامیون وارد شدند. گمان می رود اجساد متعلق به بیمارستان الشفا (در شمال غزه، که ارتش اسرائیل هفته گذشته آن را به تصرف خود درآورد) و بیت حانون (شهرکی در شمال شرقی غزه) باشد.

اسرائیل ابتدا این اجساد را به تشکیلات خودگردان فلسطین تحویل داد. آنها در حالی که کارگران با تجهیزات ساختمانی و بیل سنگرها را حفر می کردند، روی برانکارد از کامیون خارج شدند.

خبرنگاران تماشاچی بودند. اما هیچ یک از اعضای خانواده متوفی شرکت نکردند. اجساد به جز کیسه هایی که روی آنها شماره نوشته شده بود شناسایی نشدند. سپس کارگران آنها را کنار هم در گودالی انباشته و دفن کردند.